با وجود اين، هنوز برخي از اعضاي بدنه كارشناسي اين سازمان همسو با جامعه دانشگاهي، كارشناسان و نخبگان منابع طبيعي، محيطزيست و حوزه آب با اجراي اين طرح مخالفت ميكنند. عبدالرحيم ديوسالار، خبرنگار همشهري در ساري گفتوگويي با سينا معماري، مسئول بررسي آلودگيهاي محيطزيست دريايي و زيستگاههاي آبي اداره كل محيطزيست استان مازندران انجام داده است كه در پي ميآيد.
مسئول بررسي آلودگيهاي محيطزيست دريايي و زيستگاههاي آبي مازندران درباره طرح انتقال آب درياي خزر به فلات مركزي(سمنان)، گفت: مساحت جنگلهاي باستاني مازندران كه باقيمانده جنگلهاي دوران سوم زمينشناسي است در چند دهه اخير به نصف كاهشيافته و اكوسيستم البرز كه ازجمله نقاط بينظير و مهم تنوع زيستي دنياست و بقاي آن تضمينكننده حيات ساكنان داخلي فلات ايران است به مخاطره افتاده است. باوجود اين وضعيت نگرانكننده قرار است طرح انتقال آب اجرا شود درحاليكه نمك باقيمانده از شيرين كردن ميليونها مترمكعب آب دريا در مبدأ ميتواند مشكلات بسياري را با خود به همراه بياورد. زيرا اگر اين حجم نمك به دريا بازگردد غلظت نمك را در آب منطقه بالا ميبرد و اكوسيستم ساحل را تحتتأثير قرار ميدهد و اگر خارج از دريا تخليه شود مشكلات ديگري را ايجاد ميكند.
سينا معماري افزود: مسيري كه خط انتقال آب از آن عبور ميكند نيز ميتواند مشكلاتي را در اكوسيستم مسير ايجاد كند، نمكي كه از فعاليت كارخانههاي آبشيرينكن باقي ميماند به طبيعت برميگردد و حيات را تا شعاع چند كيلومتري تحت شعاع قرار ميدهد و زندگي گياهان و جانوران را با خطر مواجه ميكند.
- ناديده گرفتن خسارتهاي اكولوژيكي
به گفته اين كارشناس، براساس بررسي و طرح مطالعاتي ارائهشده به محيطزيست، پروژه شيرينسازي آب خزر و انتقال آن به سمنان حدود 6هزار ميليارد تومان (و برآورد دقيقتر آن ۹ هزار ميليارد تومان) بودجه لازم دارد، البته در اين محاسبه فقط هزينه اجراي پروژه درنظر گرفتهشده و خسارتهاي اكولوژيكي درنظر گرفته نشده است.
سينامعماري تصريح كرد: خزر ميان 5 كشور ايران، روسيه، تركمنستان، قزاقستان و جمهوري آذربايجان مشترك است و بعد از تقسيمبندي اين دريا ميان كشورهاي تازه استقلاليافته شوروي سابق، سهم ايران از اين درياچه از ۵۰ درصد به 11/3 درصد كاهش يافت و البته بعد از تعيين رژيم حقوقي خزر توافق شد هرگونه بهرهبرداري و عملياتي در اين درياچه با توافق همگاني انجام شود. بنابراين بهنظر ميرسد كه بهرهبرداري از آب خزر و انتقال آن به منطقهاي ديگر با عكسالعمل كشورهايي كه خود را در اين درياچه صاحب حق ميدانند، همراه باشد.
وي در ادامه يادآور شد: هرچند عدهاي معتقدند با توجه به اينكه خزر 400هزار كيلومترمربع مساحت و 300متر عمق ميانگين دارد و طي سالهاي آتي بايد منتظر افزايش و پيشروي آب درياچه باشيم به همين دليل برداشت ايران ميتواند كمكي به رفع اين مشكل باشد؛ اما براساس فرمايشات مقاممعظم رهبري كه در اسفندماه 93خطاب به دستگاههاي مختلف عنوان كردند: «همه برنامههاي سازندگي از شهري و صحرايي و صنعتي و بقيه طرحها، حتما يك پيوست محيطزيستي بايد داشته باشد؛ جاده ميخواهيد بكشيد، مشخص باشد كه تأثيرش در محيطزيست چيست؛ كارخانه ميخواهد نصب بشود بايد معلوم باشد كه تأثيرش در محيطزيست چيست؛ بعضي از مسائل تجاري، بعضي از نقل و انتقالها و كارهاي بازرگاني؛ اينها بايد پيوست محيطزيست داشته باشد.» مسئوليت همه ما در قبال منابع طبيعي و محيطزيست صدچندان شده است.
اين كارشناس ارشد محيطزيست و دانشجوي دكتري مديريت و برنامهريزي افزود: درصورت اجراي اين طرح، بر اثر نمكزدايي سالانه 200ميليون مترمكعب از آبهاي شور درياي خزر افزون بر 2ميليارد و600كيلوگرم نمك در كرانههاي اين درياي بسته بر جاي خواهد ماند كه كارشناسان و حتي طراحان اين طرح به صراحت بر بيفايده بودن آن صحه گذاشته و قرار است براي خلاص شدن از آن، اين حجم عظيم از نمك دوباره وارد زيستبوم دريا شود.
- انتقال آب در كشورهاي ديگر آخرين گزينه است
سينامعماري، مسئول بررسي آلودگيهاي محيطزيست دريايي و زيستگاههاي آبي مازندران با اعلام اينكه انتقال آب در اكثر كشورهاي جهان بهعنوان آخرين گزينه براي تأمين منابع آب محسوب ميشود، تأكيد كرد: انتقال آب بين حوضهاي انتقال فيزيكي آب از يك حوضه به حوضه ديگر است كه در اين جابهجايي يك حوضه آبخيز بهعنوان حوضه مبدأ آب را از دست ميدهد و حوضه ديگر بهعنوان حوضه مقصد آب را بهدست ميآورد. اين طرحها براساس حجم انتقال آب به طبقات كوچك تا عظيم دستهبندي ميشوند. اين دستهبندي از حجم كمتر از يك ميليارد مترمكعب در سال و با خط انتقال كمتر از 100كيلومتر بهعنوان طرح كوچك شروع ميشود و تا حجم بيش از 10ميليارد مترمكعب و با خط انتقال بيش از 2500كيلومتر بهعنوان طرحهاي عظيم انتقال آب ادامه مييابد.
نظر شما